Na podstawie dostępnej literatury oraz artykułów zamieszczonych na łamach częstochowskich dzienników powstał dział historii miasta Częstochowy, w którym przedstawione zostały najwaøniejsze i najbardziej istotne wydarzenia. Został on podzielony na jedenaście okresów aby ułatwiÊ naw. wszystkim Internautom. _____________________________________________________________________
Kopiowanie, reprodukowanie oraz wykorzystywanie tekstów w całości (bądź ich fragmentów) w innych mediach, bez uprzedniej, pisemnej zgody jest surowo zabronione. Nie bierzemy odpowiedzialności za zamieszczone przez nas informacje oraz za decyzje i konsekwencje jakie Odwiedzjący podejmą na ich podstawie. Na podstawie dostępnej literatury oraz artykułów zamieszczonych na łamach częstochowskich dzienników powstał dział historii Częstochowy, w którym przedstawione zostały najwaøniejsze i najbardziej istotne wydarzenia. Mamy nadzieję, øe nasz serwis jest dobrym niezależnym źródłem wielu informacji i będzie stanowił kompendium wiedzy o Częstochowie dla wszystkich internautów. Ostatnia modyfikacja: 2018.10
1815 Po upadku Księstwa Warszawskiego Częstochowa zostaje zajęta przez cara Aleksandra I, który wydaje rozkaz rozebrania fortyfikacji na Jasnej Górze. W 1815 roku wchodzi w granice Królestwa Kongresowego, należąc do powiatu częstochowskiego, obwodu wieluÒskiego, departamentu kaliskiego.
1818 Z inicjatywy cara Aleksandra I wytyczono drogę główną (od 1848 roku nazywaną Alejami Ulicy Panny Maryi), łączącą Starą i Nową Częstochowę oraz Jasną Górę. Była ona wysadzana akacjami i kasztanami. W okolicy ratusza i kościoła św. Jakuba posadzono przepiękne topole. Początkowo aleja NMP biegła przez niemal zupełne pustkowie. Aleja jako ulica miała od 1826 roku dwie jezdnie, które pokryto żwirem, a w następnych latach wybrukowano oraz chodnik oddzielony od jezdni drewnianą balustradą.
1826 Na terenach podjasnogórskich został założony obecny park miejski im. Stanisława Staszica. Do dzisiejszego dnia zachowały się z tego okresu wiązy, klony, kasztany i dzikie grusze. W 1847 roku zakoÒczono prace przy ogrodzeniu terenów, na których posadzono drzewa, a dla opieki nad nimi zatrudniono dwóch ogrodników. Wtedy otrzymano od władz leśnych 20 kop czyli 1200 sadzonek, z których większość przeznaczono do parków miejskich.
1826.08.19 Rada Administracyjna Królestwa Polskiego wydaje akt prawny w którym ostatecznie zostaje zatwierdzone połączenie Starej i Nowej Częstochowy z równoczesnym nadaniem Częstochowie praw i przywilejów przysługujących wojewódzkim miastom. Pierwszym prezydentem został Józef Gąsiorowski. W połączonym mieście było 405 domów, które zamieszkiwało 4428 mieszkaÒców (w Starej Częstochowie było 2948, Nowej 1480). Na trakcie łączącym wytyczono trzy place: • Nowy Rynek, dawny cmentarz przed kościołem św. Zygmunta (obecnie Plac DaszyÒskiego), • Plac św. Jakuba, leżący w połowie drogi w kierunku Jasnej Góry (obecnie Plac BiegaÒskiego), • Rynek Jasnogórski, położony pod szczytem jasnogórskim (obecnie Plac Przyklasztorny). Po połączeniu miast, Częstochowa stała się czwartym pod względem wielkości organizmem miejskim w Królestwie Kongresowym po Warszawie, Lublinie i Kaliszu.
1828 W połowie drogi pomiędzy Rynkiem Staromiejskim a Jasnogórskim, naprzeciwko kościoła św. Jakuba, według projektu Franciszka Reinsteina został wzniesiony w 1828 roku nowy ratusz. Składał się on z budynku głównego i dwóch pawilonów bocznych, które mieściły areszt wojskowy i policyjny. Blisko sto lat później podjęto rozbudowę obiektu, która zmieniła dość istotnie pierwotny jego wygląd. W wyniku tych prac ratuszowi nadano kształt bryły o wyraźnych proporcjach prostokątnych. Obecnie ratusz pełni rolę muzeum.
1845-07-03 Płk. inż. Edward Gerstfeld położył kamieÒ węgielny pod budowę dworca Kolei żelaznej Warszawsko-WiedeÒskiej w Częstochowie. Gdy rok później zakoÒczono jego budowę otrzymał on miano "Stacji I kategorii". 17 listopada 1846 roku według kalendarza rosyjskiego na częstochowską stację wjechał pierwszy pociąg parowy. Nowo otwarty oddział drogi żelaznej liczył 136 wiorst a długość całej drogi z Warszawy do naszego miasta wynosiła 216 wiorst czyli prawie 31 mil jak pisano w "Kurierze Warszawskim". Pierwszą podróż do Częstochowy odbyto w dwóch etapach. Najpierw namiestnik i zaproszeni goście przyjechali do Skierniewic, aby następnego dnia, około południa ruszyć w dalszą drogę. Księcia erywaÒskiego Iwana Paskiewicza wraz z żoną, córką i zaproszonymi gośćmi witano chlebem i solą oraz kwiatami. Towarzyszył im Walenty BoÒcza Tomaszewski, biskup kujawsko-kaliski. Goście przybyli do klasztoru jasnogórskiego. Tego też dnia oddany został odcinek drogi żelaznej Piotrków - Częstochowa.
1852 W piętnaście lat po wynalezieniu telegrafu przez S. Morse'a w 1852 roku na dworcu kolejowym drogi żelaznej Warszawsko- WiedeÒskiej w Częstochowie zainstalowano pierwszy aparat telegraficzny. Był to zarazem początek rozwoju telekomunikacji w Częstochowie.
1863 Podczas Powstania Styczniowego Częstochowa, a w szczególności jej okolice były terenem licznych walk i potyczek powstaÒców z wojskami carskimi. Jasnogórki klasztor był miejscem tajnych spotkaÒ komendantów wojennych, a w szpitalu miejskim leczyło się wielu rannych powstaÒców.
1871-11-05 Po pożarze, który zniszczył jedną z dzielnic miasta powołano w Częstochowie Ochotniczą Straż Pożarną, jako Częstochowską Ochotniczą Straż Ogniową. Jej założycielami zostali: Julian Fuchs, Teodor £agodziÒski i Franciszek Rychlicki, którzy objęli kierownictwo. Była to druga po kaliskiej OSP straż pożarna w Królestwie Polskim. Jej statut został zatwierdzony w 1875 roku. Przy ulicy Strażackiej w 1911 roku wzniesiono obiekt dla straży ogniowej służący do dziś. Była jedną z najstarszych jednostek strażackich w naszym kraju po Warszawie i Kaliszu. Częstochowscy strażacy posiadali 8 dużych i dwie małe sikawki, 10 drabin lekkich, 9 bosaków, 32 beczki, 75 wiader i 125 toporków. Do pożaru ruszali piechotą. Zakup dwóch koni do beczkowozów odnotowano w 1906 roku.
1881...02 Pod koniec XIX wieku w Częstochowa rozkwita jako ośrodek przemysłowy, w czym dużą rolę odegrały między innymi złoża rudy i pokłady wapienia Począwszy od lat 80-tych powstawały niemal każdego roku nowe zakłady przemysłowe, z których więszość oparta była na kapitale zagranicznym. Francuzi, Belgowie i Niemcy inwestowali głownie w przemysł włókienniczy, metalowy, galanteryjny i chemiczny. I tak uruchomione zostają: • 1881 - Farbiarnia W. Brassa, Guziczarnia braci Grossman. • 1882 - Fabryka zapałek, która swe wyroby wysyłała wgłąb Rosji Fabryka przędzalnicza "Błeszno", późniejsza "Częstochowianka". • 1883 - największa w Polsce Fabryka Wyrobów Jutowych "Stradom". • 1889 - Fabryka wyrobów celuloidowych, Fabryka "peltzery". • 1892 - Elektrownia. Uruchomiona została w budynku sąsiadującym z ratuszem. Dostarczała ona energii wyłącznie na oświetlenie mieszkaÒ i kilka ulic śródmieścia. • 1894-1895 - powstają trzy odlewnie żelaza : "Wulkan", "Metalurgia" "Bracia Kanczewscy". • 1896 - uruchomiono przędzalnię i tkalnie juty "Warta". • 1897-1902 - zbudowano hutę żelaza B. Hantke z dwoma wielkimi piecami i stalownią z 5 piecami martenowskimi, walcownią i wydziałami pomocniczymi. W 1880 roku przemysł częstochowski zatrudniał około 975 robotników. 20 lat później ponad 7 razy więcej 7158.
1900-1913 Wokół obwarowaÒ klasztoru jasnogórskiego, który od XVII wieku stanowił potężną twierdzę, ustawiono w latach 1900-1913 czternaście stacji monumentalnej Drogi Krzyżowej, wykonanych przez rzeübiarza Piusa WeloÒskiego. Zwyczaj obchodzenia tych stacji przez pielgrzymów stał się jedną z ważnych tradycji wszystkich pątników przybywających do Częstochowy.
1909-08-25 Otwarta została Wystawa Przemysłowo - Rolnicza. Zaproszeni goście oraz komitet wystawy wzięli udział w nabożeÒstwie na Jasnej Górze, które celebrował przeor zakonu Euzebiusz Rejman. Po mszy wicegubernator z Piotrkowa generał Kaznakow dokonał uroczystego przecięcia wstęgi. Gdy wstążka opadła hrabia Karol RaczyÒski wręczył żonie prezesa komitetu wystawy księżnej Stefanowej Lubomirskiej bukiet pięknych kwiatów i przy dźwiękach orkiestry miejscowego pułku huzarów rozpoczęło się zwiedzanie ekspozycji. W ciągu trzech pierwszych dni eksponaty obejrzało 10 009 osób. Ekspozycje 660 wystawców na obszarze około 37 mórg zwiedziło ponad 600 tysięcy osób a można ją było oglądać do 3 października 1909 roku. Była to największa wystawa przemysłowo- rolnicza na ziemiach polskich na początku XX wieku.