Na podstawie dostępnej literatury oraz artykułów zamieszczonych na łamach częstochowskich dzienników powstał dział historii miasta Częstochowy, w którym przedstawione zostały najwaøniejsze i najbardziej istotne wydarzenia. Został on podzielony na jedenaście okresów aby ułatwiÊ naw. wszystkim Internautom. _____________________________________________________________________
Kopiowanie, reprodukowanie oraz wykorzystywanie tekstów w całości (bądź ich fragmentów) w innych mediach, bez uprzedniej, pisemnej zgody jest surowo zabronione. Nie bierzemy odpowiedzialności za zamieszczone przez nas informacje oraz za decyzje i konsekwencje jakie Odwiedzjący podejmą na ich podstawie. Na podstawie dostępnej literatury oraz artykułów zamieszczonych na łamach częstochowskich dzienników powstał dział historii Częstochowy, w którym przedstawione zostały najwaøniejsze i najbardziej istotne wydarzenia. Mamy nadzieję, øe nasz serwis jest dobrym niezależnym źródłem wielu informacji i będzie stanowił kompendium wiedzy o Częstochowie dla wszystkich internautów. Ostatnia modyfikacja: 2018.10
1939-09-01 Nad miastem między godziną 5 a 6 pojawiły się samoloty niemieckie. Na ulice miasta oraz nieopodal klasztoru spadły pierwsze bomby, które nie wyrządziły większych szkód. Przy ul. Chłopickiego znajdowało się stanowisko dowodzenia 27 pułku piechoty, a przy ul. Kościuszki - stanowisko dowodzenia 7 pułku artylerii lekkiej. Dowódcą 7 Dywizji Piechoty był gen. Janusz Gąsiorowski. Częstochowę zamieszkiwało 136 000 osób w tym około 30 000 żydów. W związku z wybuchem wojny zawiesiła swą działalność Zbiornica Meldunkowa Obrony Przeciwlotniczej, która mieściła się w piwnicach w narożniku płd-wsch. poczty /do dziś pozostały murki ochronne zabezpieczające okna/ przy ul. åląskiej. Obejmowała swym zasięgiem obserwację i zbieranie informacji z regionu LubliÒca i Praszki. Miała łączność z punktami obserwacyjnymi na granicy i lotniskiem w Zarębicach. Dowódcami Zbiornicy byli płk Stankiewicz i kpt. Nowakowski. Służbę pełniła młodzież gimnazjalnych kół LOPP. Ostatni meldunek nadała telegrafistka z Krzepic meldując o wkraczaniu wojsk niemieckich do miasta. Zbiornica w latach 30-tych znajdowała się w budynku przy ul. Dąbrowskiego 5.
1939-12-25 Hitlerowcy podpalili świątynię żydowską - Nową Synagogę przy ul. Wilsona. Synagoga a wraz z nią wspaniały księgozbiór mieszczący się przy domu modlitwy doszczętnie spłonęły. Wojsko niemieckie pilnowało aby nie można było pożaru ugasić.
1940-04-18 W Częstochowie urodził się Janusz Kochanowski Rzecznik Praw Obywatelskich wybrany na sto stanowisko przez Sejm 27 stycznia 2006 roku. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę doktorską nt. subiektywnych granic odpowiedzialności karnej obronił w 1980 roku. Od 1995 roku jest członkiem Okręgowej Rady Radców Prawnych w Warszawie a od 2000 roku prezesem fundacji 'Ius et Lex'. Autor ponad 100 prac nt. prawa karnego, administracyjnego i konstytucyjnego oraz stosunków międzynarodowych. Członek Komitetu Honorowego åwiatowego Kongresu Częstochowian.
1940-05-29 Po utworzeniu Rady Głównej OpiekuÒczej z siedzibą w Krakowie powstała w Częstochowie Rada OpiekuÒcza Miejska, na czele której stanął Stanisław Rybicki ówczesny burmistrz miasta. Na skutek zarządzenia władz Generalnego Gubernatorstwa z 27 lipca 1941 roku dotychczasowe rady OpiekuÒcze Powiatowe i Miejskie zmieniły nazwę na Polski Komitet OpiekuÒczy. W Częstochowie rozpoczął działalność od 16 sierpnia 1941 roku i był instytucją opieki społecznej udzielającej pomocy i opieki ludności.
1940-05-30 Zgodnie z planem zniemczania ziem polskich starosta miejski dr Eberhard Franke rozpoczął proces germanizacji miasta. Franke zmienił nazwy wszystkich ulic Częstochowy z polskich na niemieckie, a reprezentacyjną aleję przemianował na Adolf Hitler Alee. W związku z tym wydana została broszura 'Neue Strassenbeichungen der Stadt Tschenstochau' - 'Nowe nazwy ulic miasta Częstochowy' zawierającą spis nazw polskich i ich niemieckich odpowiedników. Główne place miasta otrzymały nazwy: pl. BiegaÒskiego - Westring, pl. DaszyÒskiego - Ostring. Częstochowa jako jedno z nielicznych miast polskich, miała zmienione wszystkie nazwy ulic z polskich na niemieckie.
1940-10-27 Odwiedził klasztor na Jasnej Górze szef policji niemieckiej Heinrich Himmler. Oprowadzali go kleryk Salezy Strzelec i o. Ambroży Mendera. Trudno dociec co skłoniło go do przyjazdu. Być może ciekawość i chęc zobaczenia obiektu, o którym było głośno na świecie w związku z rozpowszechnionymi informacjami, że Jasna Góra została zbombardowana przez Niemców. Himmler pytał, ilu pielgrzymów przybywa rocznie do klasztoru. Usłyszawszy w odpowiedzi liczbę 1 miliona, kilka razy powtarzał ją w swym języku.
1941-03-20 W Częstochowie urodził się Jerzy Duda-Gracz, artysta malarz, wykładowca na Uniwersytecie åląskim i Europejskiej Akademii Sztuki w Warszawie. W 1968 roku otrzymał dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, na Wydziale Grafiki w Katowicach. Od 1976 do 1982 roku był wykładowcą tej uczelni. W kwietniu 2000 roku jego obraz pt. 'Exodus' wręczył papieżowi Janowi Pawłowi II z okazji 80 rocznicy urodzin prezydent Aleksander Kwaśniewski przyjęty na audiencji w Watykanie. W swoim dorobku ma ponad 150 wystaw indywidualnych w kraji i za granicą. Uczestniczył w blisko 300 wystawach okręgowych i ogólnopolskich oraz w zagranicznych i międzynarodowych prezentacjach sztuki. Jego prace znajdują się w wielu muzeach w Polsce i za granicą, m. in. w Muzeum WatykaÒskim, w Muzeum Uffizi we Florencji, w Muzeum Puszkina w Moskwie oraz w wielu kolekcjach prywatnych na całym świecie.
1941-04-09 Na podstawie zarządzenia Stadthauptmanna dr Richarda Wendlera hitlerowcy przystąpili do tworzenia getta w Częstochowie. Jego granicę wyznaczały ulice: Wilsona, Krótka, pl. Trzech Krzyży przy ul. Warszawskiej, Jaskrowska, rzeka Warta, ul. Katedralna i ul. Strażacka. W jego obrębie znalazło się od 36 do 48 000 żydów. Prezesem żydowskiej Rady Starszych był miejscowy przemysłowiec Leon KopiÒski a jego zastępcą adwokat Szymon Pokorille. Oddział zatrudnienia Rady Starszych znajdował się przy ul. Wilsona 2/4 /Lindenstrasse/. Przy wlotach ulic do getta ustawiono posterunki żydowskich policjantów i tablice ostrzegawcze. Na wewnętrznej stronie żółtych tablic umieszczono napisy w językach: hebrajskim niemieckim i polskim, że za wyjście z getta grozi kara śmierci. Na stronie zewnętrznej napisy ostrzegały przed 'niebezpieczeÒstwem zarazy' /Seuchengefahr/. żydów ujętych poza gettem zabijano na miejscu. Akcję likwidacji getta podjęto 22 września 1942 roku.
1942-09 Pod murami synagogi na ul. Wilsona w czasie Jon Kipur zastrzelony został w wieku 51 lat Adam Wolberg lekarz - wenerolog. Urodzony w 1891 roku. Zwolennik asymilacji żydów, propagator wychowania fizycznego, wspierał KS 'Brygadę'. Pracował w Szpitalu Miejskim w Częstochowie. We wrześniu 1939 roku skierowany został do lazaretu wojskowego, odmówił ucieczki do ZSRR. Wspólnie z adwokatem szymonem Konarskim założył Towarzystwo Ochrony Zdrowia, wspierał rodaków zamkniętych w gettcie. Nazwisko jego wyryto na tablicy pamiątkowej na cmentarzu żydowskim w Częstochowie.
1942-09-22 Wczesnym rankiem Niemcy rozpoczęli likwidację częstochowskiego getta. W tym dniu wymordowano około 200 żydów a ponad 8 000 wywieziono do obozu w Treblince. Na ulicy Krótkiej 16 komendant garnizonu Schutzpolizei w Częstochowie - kpt. Paul Degenhardt mając do dyspozycji policję niemiecką, UkraiÒców i £otyszów przeprowadził pierwszą selekcję zgodnie z wcześniej ustalonymi zasadami. Niemal codziennie odjeżdżały z bocznicy kolejowej nie opodal fabryki "Warta" transporty ludzi do obozu. Droga ta wiodła przez most przy ul. Strażackiej - w ten sposób w 6 transportach wywieziono do Treblinki około 40 000 mieszkaÒców częstochowskiego getta. Rozstrzelanych grzebano w dołach przy ul. Kawiej. Starostą miejskim był fanatyczny hitlerowiec dr Eberhardt Franke. Następne akcje likwidacji getta zorganizowano 25 i 28 września oraz 1, 4 i 6 października, kiedy to zakoÒczona została akcja likwidacji częstochowskiego getta.
1944 Zmarł w wieku 67 lat prezydent Częstochowy w latach 1927 - 1931 Romuald Jarmułowicz. Urodził się w chłopskiej rodzinie. Od 1899 roku należał do PPS a w 1904 roku osiedlił się w Częstochowie i pracował w szpitalu jako felczer. W 1914 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej /POW/. W roku 1917 został wybrany radnym miasta a nastepnie burmistrzem. W roku 1918 został uwięziony przez Niemców, po uwolnieniu członek Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS w Częstochowie i nadburmistrz miasta /1918/. W latach 1927 - 1928 był senatorem II Rzeczypospolitej a od 1927 do 1931 prezydentem miasta Częstochowy. W 1931 roku został odznaczony Krzyżem Niepodległości. Mieszkał przy ul. Waszyngtona.
1945-02-16 Wojsko polskie wkroczyło do garnizonu częstochowskiego. Na placu przed magistratem odbył się pierwszy w wyzwolonym mieście capstrzyk. żołnierze przeszli z ul. Lublinieckiej na plac przed magistratem.